Hvað er vinnumansal?

Vinnumansal er þegar einhver, oftast vinnuveitandi, hagnast á vinnuframlagi annars. Starfsmaðurinn er þá blekktur til að taka við starfi gegn röngum upplýsingum, til dæmis um laun, vinnutíma, aðbúnað á vinnustað eða húsnæði. Gerendur nota blekkingar og hótanir til að koma í veg fyrir að þolandinn leiti sér aðstoðar eða hætti að vinna fyrir gerandann.

Vinnumansal er algengasta birtingarmynd mansals á Íslandi og getur átt sér stað hvar sem er. Oft gerist þetta við byggingaframkvæmdir, ræstingar og önnur þjónustustörf, eins og á hótelum og veitingastöðum. Það gæti verið vinnumansal ef:

• Yfirmaður lætur þig vinna mjög langa vinnudaga án þess að þú hafir val.
• Yfirmaður hótar að láta vísa þér úr landi ef þú gerir ekki það sem hann segir.
• Þú býrð í óviðunandi húsnæði með mörgum einstaklingum.
• Yfirmaður þinn hótar þér eða fjölskyldu þinni ofbeldi ef þú gerir ekki það sem hann segir.
• Þú færð ekki laun fyrir heimilisstörf eða önnur störf sem þú vinnur aukalega.
• Yfirmaður þinn setur staðsetningarforrit í símann þinn til að fylgjast með þér, gegn vilja þínum.

Réttindi þín á vinnumarkaði

Á vefsíðunni labour.is eru upplýsingar um réttindi á íslenskum vinnumarkaði. Vefsíðan er á 11 tungumálum: ensku, pólsku, litháísku, lettnesku, rúmensku, spænsku, farsi, úkraínsku, arabísku og íslensku.

ASÍ (Alþýðusamband Íslands) sér um vefsíðuna en það eru samtök launafólks á Íslandi.

ASÍ og stéttarfélögin eru með vinnustaðaeftirlit til þess að berjast gegn brotum á vinnumarkaði og að upplýsa launafólk um réttindi ‏sín. Eftirlitsfulltrúar heimsækja vinnustaði og eru ‏því oft fyrstu tengiliðir við ‏þolendur mansals. Þú getur fengið nánari upplýsingar um vinnustaðaeftirlit með því að hafa samband við ASÍ með tölvupósti á asi@asi.is.